De eerste van een serie schokkende onthullingen in de NRC heeft de moslimgemeenschap doen beseffen hoe fragiel de Nederlandse rechtsstaat kan zijn. Overheden die de eigen burgers zonder aanleiding en wettelijke grondslag bespioneren, dat is ongekend en druist in tegen alles waar dit land op is gebouwd. Het wederrechtelijk handelen van de betrokken gemeenten en NTA brengt aan het licht wat wij als vertegenwoordigers van verschillende regionale koepelorganisaties al langer aankaarten: islamofobie en moslimhaat zijn geen randfenomenen meer, maar een breed maatschappelijk probleem die ook ons politiek, bestuurlijk en ambtelijk bestel vergiftigd lijkt te hebben. Sinds de publicatie zitten wij met heel veel vragen over het hoe en waarom van de heimelijke moskee-onderzoeken. Onbegrip en ongeloof typeren de situatie, want er is jarenlang geïnvesteerd in het opbouwen en behouden van goede relaties met verschillende overheidslagen. De betrokken overheden zijn er debet aan dat dit nu als sneeuw voor de zon verdwenen is.
De gemeenten en NTA hebben alle schijn tegen, nu bekend is dat zij al jaren weten dat er risico’s verbonden zijn aan het bespioneren van burgers. Desondanks hebben gemeenten, NTA en NCTV willens en wetens de onwettige onderzoeken voortgezet. Dit is hen buitengewoon aan de rekenen, want de implicaties voor de getroffen moskeebestuurders en gewone moskeebezoekers mogen niet onderschat worden. Een overheid die onterecht burgers opneemt in ‘foute’ databases, kan het leven van deze burgers ruïneren. Wij zijn dan ook met stomheid geslagen nu de minister van Justitie, kort na dit grote schandaal, het voornemen heeft om de (spionage) bevoegdheden van de NCTV uit te breiden. Het lijkt erop dat er geen lessen uit de Toeslagenaffaire en dit nieuwe schandaal worden getrokken.
Er is iets grondig mis in hoe gemeenten omgaan met hun moslimburgers. De grieven van moslims, wier burgerrechten zijn geschonden, worden genegeerd en niet serieus genomen. Inmiddels zijn wij een maand verder, maar antwoorden op legitieme en urgente vragen zijn er niet. Verantwoording afleggen op een open en transparante wijze doen burgemeesters niet door te stellen dat ” NTA heeft ons verzekerd (dat er niets ongeoorloofds is gebeurd)” of woorden van gelijke strekking. Dergelijke standpunten getuigen van een totaal gebrek aan maatschappelijke sensitiviteit en veronachtzaming van de relaties tussen de gemeenten en moskeeën/islamitische instellingen. NTA ligt notabene zelf onder vuur en is duidelijk bezig met damage control en wegduiken voor zijn verantwoordelijkheid. Bovendien worden zeer kritische kanttekeningen geplaatst bij het optreden van gemeenten en NTA door een onafhankelijke advocaat. Volledige openheid en transparantie van zaken is de enige weg voor de betrokken gemeenten om deze smet op de lokale democratie weg te werken. De grondrechten van burgers dienen te prevaleren boven de belangen van commerciële partijen.
Wij moeten constateren dat de onthullingen van de NRC niet hebben geleid tot de juiste houding (‘de-onderste-steen-moet-boven’) bij betrokken gemeenten, zodat een voorzichtige stap gemaakt kan worden om het vertrouwen te herstellen. Er wordt naar contractuele clausules verwezen, verantwoordelijkheden worden doorgeschoven naar een andere partij en misstanden worden gebagatelliseerd en gebanaliseerd. Hiermee wordt geen enkel blijk geven van enig zelfreflectie en verantwoordelijkheidsgevoel. Wij roepen de betrokken gemeenteraden op zich in dit schandaal
vast te bijten en desnoods het recht van enquête in te zetten. De sociale cohesie van de lokale samenleving is namelijk in het geding. De moslimgemeenschap zal in ieder geval geen genoegen nemen met slappe verklaringen van sommige burgemeesters. Met de gemeenteraadsverkiezingen voor de deur, kunnen burgers straks kiezen wat voor bestuurscultuur zij in hun gemeente willen hebben, want openheid en transparantie mag niet alleen maar met de mond beleden worden.
Als vertegenwoordigers van de moslimgemeenschap hebben wij de afgelopen maand niet stilgezeten. Zo zijn er gesprekken gevoerd met betrokken gemeenten, informatiebijeenkomsten georganiseerd, Wet Openbaarheid van Bestuur-verzoeken ingediend en politieke partijen aangespoord pal te staan voor de grondrechten van hun burgers. Daarnaast is er bij verschillende toezichthouders en onafhankelijke instanties formeel bezwaar ingediend. Gezien het maatschappelijke belang en de enorme impact en shock die de NRC-onthullingen teweeg hebben gebracht, zijn wij voornemens om een stap verder te gaan en de betrokken overheden voor de rechter te dagen. Wij willen dat de rechter in een gerechtelijke procedure zich uitspreekt over het wederrechtelijk handelen van deze overheden. In onze democratische rechtsstaat is het aan de rechter om de machtsuitoefening van een overheid te controleren en te matigen. Om dit mogelijk te maken, wordt een crowdfundingscampagne gestart. Betrokken burgers die zich zorgen maken over de richting die Nederland opgaat, worden gevraagd om ons hierin moreel en financieel te ondersteunen. De stap die wij gaan nemen gaat 𝒆𝒄𝒉𝒕 over iets, namelijk de bescherming van onze burgerrechten. Dat raakt ons allemaal.
Ondergetekenden:
Samenwerkingsverband Islamitische Organisaties Regio Haaglanden (SIORH)
Federatie Islamitische Organisaties (FIO)
Samenwerkende Moskeeën Brabant en Zeeland (SMBZ)
Samenwerking Moskeeën Limburg (SML)
https://www.gofundme.com/f/Moslimorganisaties-dagen-overheid-voor-de-rechter